با افزایش سن، بدن انسان به تدریج در معرض خطر ابتلا به بیماریهای مختلف قرار می‌گیرد. یکی از شایع‌ترین و نگران‌کننده‌ترین بیماری‌هایی که در دوران پیری ممکن است افراد با آن مواجه شوند، سرطان است. این بیماری می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اما احتمال بروز آن در سنین بالاتر به‌ویژه پس از ۶۵ سالگی افزایش می‌یابد. در این مقاله، به بررسی انواع سرطان های رایج دوران پیری ، علائم هشداردهنده، عوامل خطر و روش‌های پیشگیری خواهیم پرداخت (اگر به این موارد علاقه دارید، می توانید مقاله بیماریهای میانسالی را مطالعه کنید).
فهرست مطالب
سرطان پروستات
سرطان پروستات یکی از سرطان های رایج دوران پیری است. پروستات یک غده کوچک در سیستم تناسلی مردانه است که وظیفه تولید مایع منی را دارد. با افزایش سن، احتمال بروز سرطان پروستات افزایش می‌یابد و بیشتر مردان بالای ۶۵ سال ممکن است به نوعی از این بیماری دچار شوند. بسیاری از موارد سرطان پروستات در مراحل اولیه بدون علامت است و به‌طور معمول در هنگام معاینات پزشکی یا بررسی‌های معمول شناسایی می‌شود.
علائم ممکن است شامل مشکلات ادراری، درد هنگام ادرار کردن، و در موارد پیشرفته‌تر، درد در ناحیه کمر یا استخوان‌ها باشد. اگرچه سرطان پروستات به‌طور طبیعی به کندی پیشرفت می‌کند، در صورت عدم تشخیص یا درمان، می‌تواند به سایر اعضای بدن گسترش یابد.
سرطان سینه
سرطان سینه در زنان مسن یکی دیگر از سرطان های رایج دوران پیری است. احتمال ابتلا به این سرطان با افزایش سن به‌ویژه پس از ۶۰ سالگی افزایش می‌یابد. به‌طور کلی، سرطان سینه می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اما زنان بالای ۶۵ سال بیشتر در معرض خطر آن هستند. این نوع سرطان معمولاً با توده‌ای در سینه یا تغییراتی در پوست سینه تشخیص داده می‌شود. علاوه بر این، ممکن است علائمی مانند درد سینه، ترشحات غیرعادی از نوک سینه و تغییرات در اندازه یا شکل سینه‌ها مشاهده شود. عوامل خطر برای سرطان سینه شامل سابقه خانوادگی، هورمون‌های جنسی، و برخی عوامل ژنتیکی است. زنان مسن‌تر به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش طول عمر، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.
| سرطان های رایج دوران پیری | |
| سرطان سینه | سرطان روده بزرگ |
| سرطان پروستات | سرطان رحم |
| سرطان ریه | سرطان تخمدان |
سرطان روده بزرگ
سرطان روده بزرگ یکی دیگر از سرطان های رایج دوران پیری است. این نوع سرطان معمولا پس از ۵۰ سالگی در افراد رخ می‌دهد، اما احتمال ابتلا به آن در سنین بالاتر، به ویژه پس از ۶۵ سالگی، افزایش می‌یابد. سرطان روده بزرگ معمولا با علائمی مانند خونریزی از مقعد، تغییرات در عادات روده، درد شکم و کاهش وزن غیرقابل توجیه همراه است. در موارد پیشرفته، ممکن است افراد دچار انسداد روده یا مشکلات جدی دیگر شوند.
عوامل خطر برای سرطان روده بزرگ شامل سابقه خانوادگی، رژیم غذایی پرچرب و فیبر کم، و ابتلا به بیماری‌هایی مانند التهاب روده هستند. انجام آزمایش‌های غربالگری روده بزرگ می‌تواند به تشخیص زودهنگام این سرطان کمک کند.
سرطان ریه
سرطان ریه یکی از رایج‌ترین سرطان های رایج دوران پیری است، به‌ویژه در کسانی که سابقه سیگار کشیدن دارند. سیگار کشیدن از اصلی‌ترین عوامل خطر برای ابتلا به سرطان ریه است، اگرچه در برخی افراد که سابقه سیگار کشیدن ندارند نیز این نوع سرطان مشاهده می‌شود. سرطان ریه می‌تواند علائمی مانند سرفه‌های مداوم، دشواری در تنفس، کاهش وزن و درد قفسه سینه ایجاد کند.
اگرچه سرطان ریه در سنین جوانی نیز ممکن است رخ دهد، اما احتمال ابتلا به آن در دوران پیری و به‌ویژه در افرادی که در معرض آلاینده‌ها یا مواد شیمیایی مضر قرار دارند، افزایش می‌یابد. تشخیص زودهنگام می‌تواند به درمان بهتر و کاهش عوارض بیماری کمک کند.
سرطان مثانه
سرطان مثانه بیشتر در مردان بالای ۶۰ سال مشاهده می‌شود و یکی از سرطان های رایج دوران پیری است. این نوع سرطان معمولا با علائمی مانند خونریزی در ادرار، درد هنگام ادرار کردن یا تغییرات در عادات ادراری همراه است. همچنین، ممکن است فرد احساس کند که مثانه‌اش کاملاً تخلیه نمی‌شود یا در ادرار کردن دچار مشکل است.
یکی از عوامل خطر برای سرطان مثانه، سابقه سیگار کشیدن است، زیرا مواد شیمیایی موجود در سیگار می‌توانند به سلول‌های مثانه آسیب بزنند. عوامل دیگر شامل سابقه عفونت‌های مزمن مثانه، قرارگیری در معرض مواد شیمیایی خاص و سابقه خانوادگی این بیماری است.
سرطان دهانه رحم
سرطان دهانه رحم در زنان مسن، به ویژه پس از یائسگی، یک نوع سرطان است که ممکن است کمتر مورد توجه قرار گیرد. این سرطان معمولا در زنانی که پیش‌تر عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) داشته‌اند، شایع‌تر است. علائم این سرطان ممکن است شامل خونریزی غیرطبیعی، درد در ناحیه شکم یا درد در هنگام رابطه جنسی باشد.
اگرچه بیماری HPV عامل اصلی ابتلا به سرطان دهانه رحم است، اما انجام آزمایش‌های غربالگری منظم می‌تواند از بروز این سرطان جلوگیری کرده یا آن را در مراحل اولیه تشخیص دهد.
سرطان تخمدان
سرطان تخمدان در زنان مسن نیز شایع است و معمولا در سنین بالای ۶۰ سال رخ می‌دهد. این نوع سرطان معمولا در مراحل اولیه علائمی ندارد و ممکن است تا زمانی که به مراحل پیشرفته نرسیده باشد، شناسایی نشود. علائم این سرطان شامل درد شکم، نفخ، کاهش وزن، و احساس سیری سریع است.عوامل خطر برای سرطان تخمدان شامل سابقه خانوادگی، هورمون‌های جنسی و برخی عوامل ژنتیکی است. غربالگری منظم و توجه به علائم می‌تواند در تشخیص این سرطان کمک کند.
سرطان کبد
سرطان کبد یکی از سرطان های رایج دوران پیری است که بیشتر در افرادی که مشکلات کبدی مزمن مانند سیروز دارند، مشاهده می‌شود. در دوران پیری، احتمال ابتلا به سرطان کبد به دلیل بیماریهای مزمن کبدی افزایش می‌یابد. علائم این سرطان ممکن است شامل زردی پوست، درد در ناحیه کبد، کاهش وزن و ضعف عمومی باشد.
این سرطان در افرادی که سابقه مصرف الکل دارند یا به هپاتیت مزمن مبتلا هستند، شایع‌تر است. به‌ویژه در افرادی که مبتلا به بیماریهای مزمن کبدی هستند، غربالگری و نظارت دقیق بر وضعیت کبد اهمیت ویژه‌ای دارد.
سرطان لوزالمعده
سرطان لوزالمعده یکی از سرطان های رایج دوران پیری است که می تواند کشنده باشد. این نوع سرطان معمولا بدون علائم در مراحل اولیه رشد می‌کند و به همین دلیل ممکن است به‌سرعت به سایر اندام‌ها سرایت کند. علائم این سرطان شامل درد شکم، کاهش وزن ناخواسته، یرقان و مشکلات گوارشی است.
افراد سیگاری و کسانی که دارای سابقه خانوادگی این بیماری هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده قرار دارند. این نوع سرطان معمولاً در مراحل پیشرفته تشخیص داده می‌شود و درمان آن دشوار است.
سرطان پوست
سرطان پوست، به‌ویژه نوع ملانوما، در دوران پیری یکی از سرطان‌های رایج است. افرادی که در دوران جوانی زیاد در معرض نور خورشید قرار داشته‌اند یا پوست روشن دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پوست هستند. علائم این سرطان شامل تغییرات در ظاهر خال‌ها یا لکه‌های پوستی است که ممکن است به رنگ تیره‌تری درآیند یا شکل غیرعادی پیدا کنند.
سخن پایانی
تا به اینجا تلاش کردیم به معرفی سرطان های رایج دوران پیری بپردازیم. در دوران پیری، خطر ابتلا به انواع مختلف سرطان‌ها افزایش می‌یابد. برخی از این سرطان‌ها در مراحل ابتدایی علائمی ندارند، بنابراین انجام غربالگری‌های منظم و توجه به علائم هشداردهنده از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با داشتن سبک زندگی سالم، مانند رژیم غذایی مناسب، ورزش منظم و اجتناب از مصرف مواد مضر مانند سیگار، می‌توان تا حد زیادی خطر ابتلا به سرطان‌ها را کاهش داد. همچنین، مشاوره با پزشک و انجام بررسی‌های دوره‌ای می‌تواند در تشخیص زودهنگام و درمان موثر بیماری‌ها کمک کند.