کلسترول بالا در میانسالی به وضعیتی گفته می‌شود که چربی های زیادی در خون تجمع پیدا میکنند و می‌توانند باعث حملات قلبی و سکته مغزی شوند. . رژیم غذایی ناسالم، وراثت، عدم تحرک و چاقی می توانند زمینه را برای ابتلا به این مشکل باز کنند و کنترل آن با تغذیه سالم، ورزش، ترک سیگار و مصرف دارو امکان پذیر است. بعد از انقلاب ماشینی و مکانیزه شدن وسایل ،کار های سخت و طاقت فرسا جای خود را به مشاغل کم تحرک تر دادند. این حالت باعث فعالیت فیزیکی کمتر جوامع و درنهایت بروز اضافه وزن شد. از آن طرف، با انقلاب کشاورزی، رژیم غذایی پر کالری جایگزین تغذیه سالم شد. این دلایل به همراه موارد دیگر همه و همه دست به دست هم دادند تا مشکلاتی جسمی از جمله دیابت ،فشار خون،چربی خون و… پدید آید (اگر به این موضوع علاقه دارید، می توانید مقاله گیاهخواری در میانسالی، این کار را بکنم یا نه؟ را مطالعه کنید).
فهرست مطالب
کلسترول بالا در میانسالی چیست و دلایل ابتلا به آن کدام اند؟
کلسترول بالا در میاسنالی به تجمع بیش از حد چربی در خون گفته می‌شود که میتواند باعث بیماری‌های قلبی و عروقی شود. دلایل ابتلا به آن شامل رژیم غذایی پرچرب، وراثت، کم حترکی، چاقی و سیگار کشیدن است. این عوامل سطح کلسترول بد (LDL) را افزایش داده و کلسترول خوب (HDL) را کاهش می‌دهند.
- رژیم غذایی پرچرب: مصرف غذاهای حاوی چربی‌های اشباع و ترانس مانند فست‌فود، غذاهای فرآوری‌شده، گوشت‌های چرب و لبنیات پرچرب میتواند سطح کلسترول بد (LDL) را افزایش دهد. این چربی‌ها در دیواره‌های رگ ها تجمع و مسیر حرکت خون را تنگ میکنند .
- وراثت: برخی افراد به دلیل مشکلات ژنتیکی به چربی خون مبتلا می‌شوند، حتی اگر سبک زندگی سالمی داشته باشند. در این حالت، بدن قادر نیست کلسترول را به‌درستی تجزیه کند، که منجر به افزایش کلسترول بد (LDL) می‌شود.
- بی‌تحرکی: نداشتن فعالیت بدنی منظم میتواند باعث افزایش چربی بدن در خون شما شود زیرا تحرک بدنی به سوزاندن چربی‌های اضافی و تقویت عملکرد قلب کمک میکند.
- چاقی: اضافه وزن و چاقی به‌ویژه چربی دور شکم یکی دیگر از دلایل کلسترول بالا می‌باشد. چاقی همچنین باعث مقاومت به انسولین و افزایش خطر بیماری‌های قلبی و عروقی می‌شود. لازم به ذکر است کاهش وزن میتواند به تنظیم سطح کلسترول کمک کند.
- سیگار کشیدن: سیگار باعث کاهش کلسترول خوب و افزایش سطح کلسترول بد می‌شود. همچنین با آسیب رساندن به دیواره رگ‌ها باعث تنگ شد رگ ها و بیماری های قلبی و عروقی می‌شود.
| دلایل ابتلا به کلسترول بالا در میانسالی | |
| رژیم غذایی پرچرب | وراثت |
| بی تحرکی | سیگار کشیدن |
خطرات کلسترول بالا در میانسالی
خطرات کلسترول بالا در میانسالی به صورت زیر است:
- حملات قلبی: هنگامی که پلاک‌های چربی ناشی از کلسترول بالا در میانسالی در رگ ها تجمع میکنند، ممکن است این شریان‌ها مسدود شوند. این انسداد مانع رسیدن اکسیژن به قلب شده و حمله قلبی رخ می‌دهد.
- سکته مغزی: اگر پلاک‌های چربی در عروقی که خون را به مغز می‌رسانند تجمع کنند، ممکن است جریان خون به مغز قطع شود و سکته مغزی رخ دهد. این اتفاق میتواند باعث آسیب دائمی به مغز و حتی مرگ آن شود. کلسترول بالا خطر این نوع انسداد را افزایش می‌دهد.
- بیماری عروق محیطی: در بیماری کلسترول بالا در میانسالی، چربی در شریان‌هایی که خون را به دست‌ها و پاها می‌رسانند تجمع پیدا میکند و باعث کاهش جریان خون می‌شود. این عارضه معمولاً در افراد مبتلا به کلسترول بالا و سیگاری‌ها دیده می‌شود.
مجله Medical News Today در این باره می گوید:
Cholesterol levels increase with age, and having high cholesterol at any age increases the risk of a heart attack or stroke
سطح کلسترول با افزایش سن افزایش می یابد و داشتن کلسترول بالا در هر سنی خطر حمله قلبی یا سکته را افزایش می دهد.
راه های کنترل کلسترول بالا در میانسالی
وجود کلسترول در خون ضروری است، اما باید میزان آن کنترل شود تا دچار چربی خون نشویم. راه های کنترل کلسترول به شرح زیر است:
- تغذیه سالم: کاهش مصرف چربی‌های اشباع و ترانس، مانند گوشت‌های پرچرب و محصولات فرآوری‌شده، و جایگزینی آن‌ها با چربی‌های سالم مانند روغن زیتون، آجیل و ماهی میتواند سطح کلسترول بد (LDL) را کاهش دهد. مصرف فیبر بیشتر از منابعی مانند سبزیجات و غلات کامل نیز مفید است.
- ورزش منظم: فعالیت بدنی مانند پیاده‌روی، دویدن، دوچرخه‌سواری یا شنا میتواند سطح کلسترول خوب را افزایش دهد. ورزش منظم همچنین به بهبود گردش خون و کاهش وزن کمک میکند، که هر دو در کنترل کلسترول موثر هستند.
- ترک سیگار: ترک سیگار باعث بهبود عملکرد رگ‌ها، کاهش کلسترول بد و کاهش خطر تجمع پلاک‌های چربی در رگ ها می‌شود.
- کاهش وزن: کاهش وزن، به‌ویژه کاهش چربی‌های دور شکم نیز از دیگر راه های کنترل کلسترول خون می‌باشد . همچنین کاهش چند کیلوگرم وزن میتواند به بهبود عروق و سلامت کلی قلب منجر شود.
سخن پایانی
اگرچه داشتن زندگی سالم امروزه سخت شده است و بیماری کلسترول بالا در میانسالی یکی از بیماری های شایع است، اما رعایت چند نکته ساده مانند تغذیه مناسب و ورزش منظم میتواند شما را از ابتلا به بسیاری از مشکلات دور نگه دارد.لازم به ذکر است مشورت با افراد متخصص نیز میتواند در این امر کمک کننده باشد.
نویسنده: محمدرضا نساجان